Ogrody sensoryczne to inaczej ogrody zmysłów, założone po to, aby silniej niż “tradycyjne” ogrody, oddziaływać na nasze zmysły. W ogrodach sensorycznych wszystkie nasze zmysły, nie tylko wzrok, ale zwłaszcza węch, słuch i dotyk, zostają pobudzone.
Ogród sensoryczny jest ogrodem dostępnym, każdy z jego elementów można dotknąć, obejrzeć z bliska. Ma pozwalać na bliższe poznanie świata, dokładne jego obejrzenie, poczucie, odczycie.
SEKTORY:
1,2,3- tworzą sektor z zadaszeniem
- Plac z siedziskami.
W tym sektorze , w celu przedłużenia istniejącej trybuny i zwiększeniu miejsc siedzących, zaprojektowano ławki z gabionów z drewnianymi siedziskami na całej długości placu.
- Ogród zapachowy.
Sektor zapachowy, to rośliny, które pięknie pachną, wypełniając przestrzeń ogrodu zmysłowymi woniami. Odpowiednio dobrane gatunki drzew, krzewów, bylin i ziół zapewnią nam wspaniałe doznania węchowe od wiosny aż do jesieni.
Mówi się, że “zapach jest duszą kwiatu” i nie sposób się z tym nie zgodzić. Aromat oddziałuje na nasze samopoczucie, czy sobie z tego zdajemy sprawę czy nie.
Mamy tu pachnące piwonie, tamaryszki, lilaki, hortensje, kocimiętki, lawendy floksy czy jeżówki. Z ziół zapachy rozsiewać będzie mięta, rozmaryn, oregano, szałwie czy lubczyki.
- Ogród komfortowo- relaksujący.
Na przedmiotowym terenie znajdują się urządzenia małej architektury takie jak: bujak, słup wspinaczkowy, huśtawka bocianie gniazdo potrójne, huśtawka typu Agito Cyklon, zestawy sprawnościowe, urządzenia muzyczne, ławki, leżaki, hamaki, altanka drewniana.
- Ogród dla biedronek.
Biedronki to jedne z nielicznych owadów, które lubimy. Nazywane są bardzo sympatycznie „bożymi krówkami”. Nie wyglądają groźnie, więc ich tryb życia może zaskoczyć – wbrew swojemu łagodnemu urokowi to prawdziwe maszyny do zabijania! Zabójcze dla wielu ogrodowych szkodników są nieocenionymi pomocnikami dla ogrodników.
Najczęściej spotykana jest biedronka siedmiokropka i biedronka dwukropka.
Zaprojektowano rośliny, które pozwolą tym owadom wypełnić swój cykl rozwojowy. W celu możliwości zimowania biedronek posadowiono domki.
- Plac z elementami zabawowymi i ścieżką edukacyjną.
- Ogród traw z kaskadą wodną.
Trawy w odmianach i wodny zakątek to urzekające miejsce w ogrodzie, gdzie można relaksować się podziwiając bogatą roślinność wodną, wsłuchując się w szum wody lub obserwować życie owadów, płazów i ptaków tworzących urokliwy ekosystem.
- Ogród smakowy.
Zaprojektowano tu krzewy i drzewa owocowe tj. jabłonie, śliwy, grusze, wiśnie, porzeczki, agresty, borówki jak również truskawek i poziomek.
- Ogród słuchowy( instrumentalno-dydaktyczny).
Warto się w nim zatrzymać i wsłuchać w delikatny szum drzew, szmer traw, świergot ptaków, chrzęst żwiru pod nogami. Wszystkie materiały zostały dobrane w taki sposób, aby uintensywniać tworzące się wokół nas dźwięki.
Dodatkową stymulację zmysłu słuchu stanowią instrumenty muzyczne umiejscowione na utwardzonym placu.
- Ogród z jeziorkiem nimf.
Nawiązując do jednej z legend, zaprojektowano małe jeziorko, wokół którego rosną niskie trawy ozdobne i delikatne kwiaty.
- Ogród nimf.
Nimfy w mitologii greckiej i mitologii rzymskiej boginie i uosobienia sił żywotnych przyrody, do których zwracano się z prośbami i które nie były groźne.
Były pięknymi, młodymi i długowiecznymi kobietami. Mieszkały we wsiach, lasach i wodach. Były duchami pól i ogólnie całej przyrody. Stanowiły uosobienie jej płodności i wdzięku. Zamieszkiwały groty, gdzie spędzały czas przędząc i śpiewając.
Zaprojektowano tu rośliny kwitnące na biało nawiązując do białych włosów boginek.
- Ogród roślin iglastych.
Rośliny iglaste – to jedna z ciekawszych i bardzo zróżnicowana grupa roślin ozdobnych. Niewątpliwym walorem tej grupy roślin są w wielu wypadkach są małe wymagania uprawowe, dobre dostosowanie do klimatu Polski, a także mała podatność na choroby i szkodniki. Bardzo ważnym atutem większości roślin iglastych w naszym klimacie jest zdolność utrzymywania zmodyfikowanych liści w okresie zimowym, a więc tzw. zimozieloność.
Sektor ten posiada różnorodność roślin iglastych tj.: jałowce płożące o różnym kolorze igieł, jałowce pospolite, świerki gniazdkowe w odmianach, sosny górskie oraz cisy i modrzewie japońskie. Całość ogrodu wzbogacą hortensje o kwiatach zarówno białych jak i różowych.
- Ogród do hortiterapii.
Hortiterapia, inaczej zwana hortikuloterapią czy po prostu terapią ogrodniczą, wykorzystuje kontakt z przyrodą w celach leczenia stanów obniżonego nastroju, depresji czy osób cierpiących na stany lękowe. Ta forma psychoterapii pozwala na wyciszenie, poukładanie myśli poprzez konieczność skupienia na pracy, która sprawia przyjemność i relaksuje.
Terapia ogrodem jest dobrym rozwiązaniem dla osób, które zmagają się z różnego rodzaju chorobami związanymi z nieprawidłowym funkcjonowaniem układu nerwowego oraz osób w podeszłym wieku, a także tym z pacjentów, którzy cierpią na dolegliwości związane z narządem słuchu i wzroku.
Segment ten zawiera zaprojektowane rabaty na wysokościach, które umożliwią prowadzenie zajęć edukacyjnych.
- Ogród zwierząt.
Na tym skrawku ziemi zaprojektowano przestrzeń przyjazną naturze, a w tym zwierzętom.
W tym miejscu będą one mogły odnaleźć bezpieczne schronienie i znajdą dostateczną liczbę pokarmu.
Zaprojektowano tu rośliny, które są bezpieczne i które lubią zwierzęta np. kocimiętka, w której lubią tarzać się koty.
Zaprojektowano również miejsce dla jeży, gdzie umieszczono domki dla jeży.
- Ogród roślin zielnych.
Rośliny zielne – są to rośliny posiadające zieloną, niezdrewniałą lub tylko w pewnym stopniu zdrewniałą łodygę czyli odwrotnie niż rośliny drzewiaste, których cechą jest łodyga zdrewniała. Rośliny zielne charakteryzują się również nagimi pąkami.
Pędy roślin zielnych mogą przybierać różne formy. W naszym klimacie, czyli w strefie umiarkowanej, po zakończeniu sezonu wegetacyjnego części nadziemne rośliny (łodyga i liście) obumierają. Ze względu na długość życia rośliny zielne dzielą się na rośliny jednoroczne, dwuletnie oraz wieloletnie czyli byliny.
Rośliny wieloletnie to takie, które żyją więcej niż dwa lata.
Organami podziemnymi, zimującymi, mogą być bulwy, kłącza, cebule, korzenie czy pąki podziemne. Na wiosnę wyrastają z nich części nadziemne rośliny.
- Ogród fioletowy.
Fioletowe kwiaty, to najbardziej ekscytujące i niezwykłe rośliny w ogrodzie. To właśnie one dodają ogrodowi tajemniczości i magii. Cudownie komponują się z zielenią. Dlatego w tym sektorze posadzono kwiaty od koloru niebieskiego do granatu i ciemnego fioletowego.
19a. Ogród dla pająków.
W miejscu tym zaprojektowano mały ogród z rojników pajęczynowatych, nawiązując tym samym do owłosionych ciał pająków oraz do sieci, którą produkują.
Pająki to drapieżniki. Żyją wszędzie, na wszystkich kontynentach, w każdych warunkach. Zasiedlają wszystkie dostępne środowiska i różnorodne ekosystemy lądowe: leśne i łąkowe, podmokłe i suche, wiejskie i zurbanizowane, a nawet wodne.
Pająki są pożyteczne, spełniają ważną rolę w ekosystemie – potrafią, dzięki swojej aktywności drapieżniczej wyjeść znaczną ilość szkodników. Są więc naturalnymi sprzymierzeńcami naszych upraw.
19b. Ogród słowiański.
Sektor ten został zaprojektowany w taki sposób aby pobudzić ciekawość do poznania roślin, które towarzyszyły człowiekowi w czasach Słowian. Mamy tu, floksy, orliki, goździki oraz przywrotniki, lebiodki, wrotycze.
Tradycje upraw ogrodowych sięgają czasów bardzo odległych. Informacje o istnieniu ogrodów czyli obszarów ogrodzonych, w których uprawiano rośliny, zachowane są w przekazach kultury ludowej, dostarczają ich badania historyczne, archeologiczne i etnograficzne. W ogrodach uprawiano rośliny użytkowe, wykorzystywane w codziennych zajęciach w gospodarstwie, w kuchni oraz w obrzędach, lecznictwie, wierzeniach. Ilość i rozmieszczenie roślin w ogrodzie zależne były od upodobań i zamożności właścicieli. Pierwsze, uprawiane w ogrodach rośliny: kwiaty, zioła, drzewa pochodziły ze stanowisk naturalnych. W ogrodach wczesnego średniowiecza uprawiano już niektóre warzywa (rzepę), rośliny użyteczne (len, konopie), zioła, w tym rośliny kwiatowe oraz niektóre zboża (jęczmień).
Nagietki i piwonie miały swoje miejsce w apteczce ludowej. Suszone astry dodawano do palm wielkanocnych.
Bardzo cenionym krzewem w dziewiętnastowiecznym ogrodzie był czarny bez, z którym wiązało się dużo wierzeń oraz kalina koralowa. W ogródkach tego okresu sadzono też drzewa: śliwy i dzikie czereśnie.
- Ogród widokowy z plażą.
Na najwyższym tarasie zaprojektowano ogród widokowy z plażą, na której posadowiono leżanki i hamaki. Wchodzi się do niego przez drewniany mostek.
Ogrody widokowe to idealne miejsca do podziwiania krajobrazów i kąpieli słonecznych. Każdy będzie mógł wejść na sam szczyt i zobaczyć niezwykły obraz namalowany za pomocą tysięcy krzewów, drzew i kwiatów.
- Ogród dla motyli.
Ogród to miejsce szczególne dlatego warto poświęcić w nim miejsce dla mieniących się kolorami owadów- motyli.
W Polsce rozróżniono ponad 160 gatunków motyli, tzw. dziennych. Warto też pamiętać, że motyl to osobnik dorosły, a aby taki stan osiągnął, musi przejść długą drogę, m.in. postać gąsienicy, poczwarki. I to właśnie zapewnienie ostoi „gąsienicom” i dogodnych warunków rozwoju, ma duży wpływ na to, czy doczekamy się w naszym ogrodzie osobnika dorosłego. Aby żarłoczna gąsienica przepoczwarzyła się w piękną rusałkę, należy zapewnić jej wystarczającą ilość pożywienia.
W tym sektorze zaprojektowano dla nich szczególne miejsce, dzięki roślinom będą one mogły się pożywiać, złożyć jaja i przezimować.
- Ogród Peruna.
Nawiązując do dawnych dziejów, sektor ten został poświęcony Perunowi. Wykorzystano rośliny atrakcyjne dla naszych przodków oraz wykorzystano znak Peruna- który tworzą nasadzenia z dębu, brzóz oraz cisy, wrzosy i kocimiętka.
Perun, czyli gromowładne bóstwo piorunów to jedna z ważniejszych postaci, którą opisuje mitologia słowiańska. Jego moc objawia się w dębie, a także zwierzętach takich jak wół, baran, byk czy gołąb. Jego atrybutem jest topór, który posiada właściwości magiczne chroniące przed siłami nieczystymi i chorobą. Choć kult Peruna poświadczony w źródłach został jedynie na Rusi, najprawdopodobniej występował na terenie całej Słowiańszczyzny – imiona bogów często były tabu i nie można było ich używać.
- Ogród dla owadów zapylających.
Najtroskliwszymi i niezastąpionymi opiekunami każdego ogrodu są bez wątpienia owady zapylające. To właśnie one zapewniają odpowiednie zapylenie warzyw, drzew, owoców i roślin ozdobnych. Są więc szczególnie ważne dla odpowiedniego funkcjonowania m.in. ogródków działkowych, ale także w parków i innych zielonych przestrzeni miasta.
To dla nich zaprojektowano ten sektor. Nasadzono drzewa takie jak: lipy robinie, glediczie czy klony. Z roślin miododajnych mamy tu: berberysy, ligustry, porzeczki, róże, perukowce, śnieguliczki czy budleje. Całość dopełniają kolorowe byliny min.: melisa, lawenda, dzwonki, floksy, jeżówki, miodunki czy szałwia.
- Ogród wzrokowy
Zaprojektowano tu rośliny o intensywnych barwach, zarówno liści jak i kwiatów. Zmienność kwitnienia w okresie wegetacyjnym przebiega na tle różnorodnej i stałej kolorystyki krzewów i traw. Całość kompozycji prezentuje paletę kolorów od wiosny do jesieni.
Podziwiamy tu tawułki, pięciorniki, tawuły, azalie oraz szałwię, funkie i jałowce.
